Liên khu V, khúc ruột miền Trung trong thời lỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ là địa bàn chiến lược, có vị trí cực kỳ quan trọng không chỉ đối với cách mạng nước ta mà còn đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của cả ba nước Đông Dương.

Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, trong chín năm kháng chiến chống Pháp, Công an Liên khu V đã sát cánh cùng các lực lượng khác dũng cảm chiến đấu, chặn bước tiến của quân xâm lược, chủ động bố trí lực lượng bám sát địa bàn, xây dựng cơ sở cách mạng; đẩy mạnh công tác trừ gian, phá tề, phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng; đồng thời vận động quần chúng “phòng gian bảo mật”, thực hiện khẩu lệnh “3 không”; khám phá nhiều vụ gián điệp, biệt kích và bọn phản động; bảo vệ ANTT vùng tự do, hậu căn cứ, góp sức cùng cả nước đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi hoàn toàn.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đầy cam go, ác liệt, để bảo toàn, duy trì và phát triển lực lượng, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Khu ủy, lực lượng An ninh Khu V đã nhanh chóng chuyển hướng tổ chức và hoạt động. Một bộ phận ở lại chuyển sang các Ban địch tình, Ban bảo vệ căn cứ của Đảng, thực hiện “3 cùng” với dân để nắm tình hình; tuyên truyền vận động quần chúng đấu tranh chính trị đòi hiệp thương tổng tuyển cử, chống địch “tố cộng, diệt cộng” để bảo vệ Đảng, bảo vệ cơ sở và giữ gìn lực lượng Cách mạng.

Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đầy khó khăn, hy sinh, gian khổ, đã có gần 14.000 cán bộ, chiến sĩ công an anh dũng hy sinh trên mảnh đất quê hương Khu V, trên 5.000 đồng chí là thương binh. Điều đó khẳng định trong bất cứ tình hình nào, lực lượng CAND luôn luôn trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân, không sợ gian khổ hy sinh, đoàn kết chặt chẽ, công tác tận tụy, sáng tạo, chiến đấu dũng cảm, mưu trí, nêu nhiều tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, góp phần xứng đáng cùng toàn dân, toàn quân đánh thắng thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc.

Để tri ân và ghi nhận những công lao đóng góp của lực lượng An ninh Khu V trong hai cuộc kháng chiến đặc biệt là trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn” ngày 04/02/2005 Bộ Công an đã ra Quyết định số 129/2005/QĐ - BCA (X11) về việc lấy nơi đóng quân của Tiểu đoàn 10, An ninh nhân dân vũ trang khu V làm nơi tôn tạo, tu bổ, xây dựng Khu di tích lịch sử An ninh khu V nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2005).

Nằm trong quần thể di tích lịch sử Nước Oa và tọa lạc tại thôn 2, xã Trà Tân, huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam, Khu di tích An ninh khu V là nơi góp phần tái hiện lại những ngày tháng oanh liệt, hào hùng, truyền tải những nội dung lịch sử các sự kiện, những hoạt động, chiến công tiêu biểu, cùng những tấm gương chiến đấu hy sinh vì độc lập dân tộc thống nhất Tổ quốc của lực lượng Ban An ninh khu V.

Khu di tích An ninh Khu V được quy hoạch trên diện tích 4ha bao gồm:

- Khu văn hóa tâm linh là đền thờ các anh hùng liệt sỹ, đi vào hoạt động từ tháng 8/2005.

- Trung tâm khu di tích là Nhà trưng bày truyền thống An ninh Khu V, đưa vào sử dụng từ tháng 8/2008, là nơi lưu giữ hơn 450 hình ảnh, tài liệu, hiện vật về giai đoạn lịch sử đấu tranh ngoan cường và hình ảnh hoạt động của lực lượng An ninh Khu V.

- Các khu nhà lưu niệm mang những nét văn hóa đặc trưng của từng vùng miền như: Nhà Gươl (Quảng Nam), Nhà rường (Thừa Thiên Huế); Nhà sàn (Đắk Lắk); Nhà rông (Gia Lai).

- Sân khấu ngoài trời có sức chứa khoảng 1000 chỗ ngồi, là nơi tổ chức các hoạt động giao lưu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt truyền thống dã ngoại của Thanh thiếu niên.

- Tượng đài Bảo vệ An ninh Tổ quốc và Nhà chuông khánh thành vào 27/7/2015. Tượng đài có chiều cao 21,6m; làm từ đá granit và được chế tác theo nguyên mẫu Tượng đài Bảo vệ ANTQ ở khu di tích Nha Công an Trung ương tại tỉnh Tuyên Quang. Công trình được khởi công xây dựng và hoàn thành trong thời gian 180 ngày, được trích từ nguồn Quỹ đền ơn đáp nghĩa của lực lượng Công an. Tượng đài bảo vệ ANTQ vừa là sự tri ân của thế hệ hôm nay với công lao của các lớp cha anh đi trước đã chiến đấu anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì bình yên cuộc sống của nhân dân, đồng thời là nơi giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ của lực lượng CAND…

Khu di tích lịch sử An ninh Khu V là một trong những nơi lưu giữ, tôn vinh những giá trị lịch sử, là minh chứng cho quá trình chiến đấu anh dũng, mưu trí, sáng tạo và trưởng thành không ngừng của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam. Đây là địa chỉ đỏ trong hành trình tìm về cội nguồn không thể thiếu được của thế hệ cán bộ chiến sỹ trong lực lượng CAND không chỉ hôm nay mà mãi mãi về sau.